تقویم هجری قمری

اگرچه برخی از مسلمانان در طول سال روزهای ویژه‌ای را از جمله آغاز سال جدید هجری و روز تولد پیامبر اسلام جشن می‌گیرند، دو عید فطر و عید قربان تنها تعطیلاتی هستند که توسط تمام مسلمانان جهان جشن گرفته می‌شود. عید فطر پایان روزه‌داری ماه رمضان را جشن می‌گیرد، در حالی که عید قربان (“جشن قربانی”) در پایان حج سالانه برگزار می‌شود.

تقویم اسلامی یک تقویم قمری است که تاریخ‌ها بر اساس مراحل ماه محاسبه می‌شود و هر ماه جدید زمانی آغاز می‌شود که هلال ماه در آسمان ظاهر می‌شود. از آنجا که سال قمری تقریباً ۱۱ روز کوتاه‌تر از تقویم خورشیدی گریگوری است، ماه‌های اسلامی و تعطیلات در فصل‌های مختلفی بسته به سال قرار می‌گیرند.

ماه رمضان

در ماه نهم تقویم هجری، ماه رمضان، تقریباً تمام مسلمانان موظفند از سپیده‌دم تا غروب آفتاب روزه بگیرند و از کشیدن سیگار، نوشیدن (حتی آب) و فعالیت جنسی در طول ساعات روز خودداری کنند. روزه‌داری در ماه رمضان که به نام “صوم” شناخته می‌شود، یکی از ارکان اصلی دین اسلام است که اصول بنیادی ایمان اسلامی را تشکیل می‌دهند.

به دلیل تقویم قمری، رمضان و ماه‌های دیگر در فصل‌های مختلفی بسته به سال قرار می‌گیرند. مسلمانان در طول زندگی خود این فرصت را دارند که روزه‌داری را در روزهای طولانی تابستان، روزهای کوتاه زمستان و سایر فصول تجربه کنند.

مانند حج، روزه‌داری در رمضان مردم را از سبک زندگی روزمره‌شان خارج کرده و آنها را وادار به تفکر جدی و بررسی می‌کند. تجربه گرسنگی و تشنگی هدف دارد تا آگاهی افراد را از رنج‌های فقرا بیشتر کند و قدردانی بیشتری از آنچه که دارند، به آنها بدهد.

اهمیت عید فطر

پس از یک ماه عبادت، devotion (وقف خود) و خودداری، مسلمانان با آغاز عید فطر، یا جشن افطار، به جشن رسیدن به وظایف مذهبی خود در ماه رمضان می‌پردازند. این جشن تعطیلات ملی در بسیاری از کشورهایی است که جمعیت مسلمانی دارند. جشن‌های عید فطر در اغلب کشورهای اسلامی به صورت رسمی معمولاً سه روز طول می‌کشد که یک روز کمتر از جشن‌های عید قربان است. به همین دلیل، عید فطر به‌طور معمول به‌عنوان “عید کوچکتر” یا “عید کوچک‌تر” شناخته می‌شود. عید قربان که به نام “عید بزرگ” نیز شناخته می‌شود، به‌عنوان تعطیلات مهم‌تری در بین این دو در نظر گرفته می‌شود.

همچنین نگاهی بیندازید به:
«روزه در ادیان ابراهیمی و ادیان کهن»

یکی دیگر از ارکان اسلام، زکات است که به معنای کمک به نیازمندان است. مسلمانان معمولاً برای عید فطر پول‌هایی را به خیریه می‌دهند تا خانواده‌های کم‌درآمد نیز بتوانند از جشن‌ها بهره‌مند شوند. علاوه بر کمک‌های خیریه، مسلمانان نیز در طول عید فطر تشویق می‌شوند تا به یکدیگر هدیه بدهند و از یکدیگر درخواست بخشش کنند و منتظر فرصتی برای روزه‌داری دوباره در رمضان سال آینده باشند.

منابع

• کریستین هودا داژ، کتاب جامع درک اسلام (انتشارات آدامز، ۲۰۰۳)
• کن چیوتوود، “عید چیست و مسلمانان چگونه آن را جشن می‌گیرند؟” مجموعه گفتگوها، ۳ ژوئن ۲۰۱۹
• چگونه عید فطر در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود؟ (BBC Bitesize)